Πρόσφατα ευρήματα για τον αυτισμό
Οι Περιστέρη, Καμώνα & Βαρλοκώστα (2023) διερεύνησαν τη συντακτική ικανότητα και πιο συγκεκριμένα την κατανόηση των αναφορικών προτάσεων σε αυτιστικά παιδιά σε σύγκριση με νευροτυπικά παιδιά. Τα ευρήματα της μελέτης τους έδειξαν ότι η δυσκολία των αυτιστικών παιδιών στην κατανόηση των αναφορικών προτάσεων δεν οφείλεται σε ελλείμματα στη σύνταξη αυτή καθαυτή, αλλά στους περιορισμένους επιτελικούς πόρους, όπως η μνήμη εργασίας και ο ανασταλτικός έλεγχος, που φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο επεξεργάζονται τις σύνθετες δομές τα αυτιστικά παιδιά.
Διαβάστε περισσότερα: link.springer.com/article/10.1007/s10803-023-06159-4
Πρόσφατα ευρήματα μελέτης ερευνητών του Εργαστηρίου Ψυχογλωσσολογίας και Νευρογλωσσολογίας για τις γλωσσικές δεξιότητες στην αφασία
Το Εργαστήριο Ψυχογλωσσολογίας και Νευρογλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας μελετά τη σχέση γλώσσας και εγκεφάλου στο πλαίσιο ερευνητικών έργων για τις γλωσσικές δεξιότητες ατόμων με αφασία μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο και τη σχέση γλωσσικών ελλειμμάτων και ελλειμμάτων σε επιτελικές λειτουργίες, όπως η εργαζόμενη μνήμη και η γνωστική ευελιξία.
Σε πρόσφατη δημοσίευσή τους, ερευνητές του εργαστηρίου διερεύνησαν δείκτες μικροδομής (λεξιλογική ποικιλία, συντακτική πολυπλοκότητα, μήκος πρότασης) και μακροδομής (γραμματική της ιστορίας, συνθετότητα επεισοδίων ιστορίας) στον αφηγηματικό λόγο 14 ελληνόφωνων ατόμων με αγραμματική αφασία μετά από εγκεφαλικό και 14 νευροτυπικών ενηλίκων (ομάδας ελέγχου), και τον ρόλο της εργαζόμενης μνήμης και της γνωστικής ευελιξίας στις αφηγηματικές δεξιότητες των ομιλητών της κάθε ομάδας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, αν και οι επιδόσεις των δύο ομάδων στη λεξιλογική ποικιλία δεν διέφεραν, τα άτομα με αγραμματική αφασία είχαν σημαντικά χαμηλότερη επίδοση από την ομάδα ελέγχου στη συντακτική πολυπλοκότητα και το μήκος πρότασης, καθώς και στους δύο δείκτες αφηγηματικής μακροδομής και τις επιτελικές τους λειτουργίες. Μια σειρά αναλύσεων με μοντέλα γραμμικής παλινδρόμησης έδειξε ότι στην ομάδα ελέγχου όχι μόνο οι μικροδομικές δεξιότητες αλλά και οι επιτελικές λειτουργίες επηρεάζουν τη μακροδομή της αφήγησης, ενώ η αφηγηματική ικανότητα των ατόμων με αγραμματική αφασία δεν συνδέεται με τις επιτελικές τους λειτουργίες, αλλά με τις λεξιλογικές και συντακτικές τους δεξιότητες.
Τα πορίσματα της έρευνας επιβεβαιώνουν ελλείμματα στις συντακτικές και πραγματολογικές δεξιότητες των ατόμων με αγραμματική αφασία, όπως αυτές διαφαίνονται στον συνεχή λόγο, και αναδεικνύουν τον σημαντικό ρόλο που έχουν οι μικροδομικές δεξιότητες των ομιλητών στις μακροδομικές ιδιότητες των αφηγήσεών τους. Τα ευρήματα έχουν σημαντικές προεκτάσεις για τους μηχανισμούς που υποστηρίζουν τον συνεχή λόγο σε άτομα με αφασία, αλλά και για την επιτακτική ανάγκη ενσωμάτωσης του συνεχούς λόγου σε λογοθεραπευτικές παρεμβάσεις στην αφασία.
Η έρευνα έγινε στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου «Γλωσσικές και γνωστικές στρατηγικές παρέμβασης στις γλωσσικές διαταραχές» (Language and Executive Function Intervention Strategies in Language Disorders - LEFIED), το οποίο υποστηρίχτηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της Δράσης «1η Προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των μελών ΔΕΠ και Ερευνητών/τριών και την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού μεγάλης αξίας» (Αριθμός Έργου: 2992, Ε.Υ.: Σπυριδούλα Βαρλοκώστα)
Διαβάστε περισσότερα: doi.org/10.1080/02687038.2024.2393221
