Επιστημονικός υπεύθυνος: Dr. Nora Hollenstein
Μέλη του Εργαστηρίου που συμμετέχουν: Σπυριδούλα Βαρλοκώστα, Αντωνία Μπόζνου
Πηγή χρηματοδότησης: European Cooperation in Science and Technology.
Διάρκεια: 2022 – 2026
Περίληψη
Η Δράση MultiplEYE COST στοχεύει στην προώθηση ενός διεπιστημονικού δικτύου ερευνητικών ομάδων που εργάζονται για τη συλλογή δεδομένων καταγραφής της οφθαλμικής κίνησης μέσω ανάγνωσης σε διαφορετικές γλώσσες. Ο στόχος είναι να υποστηριχθεί η ανάπτυξη ενός μεγάλου πολυγλωσσικού σώματος καταγραφής οφθαλμικών κινήσεων και να δοθεί η δυνατότητα στους ερευνητές να συλλέγουν δεδομένα μέσω διεπιστημονικών συνεργασιών ερευνητών από διαφορετικούς τομείς, όπως η γλωσσολογία, η ψυχολογία και η επιστήμη των υπολογιστών. Αυτή η συλλογή δεδομένων μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί για τη μελέτη της επεξεργασίας φυσικής γλώσσας από ψυχογλωσσολογική σκοπιά, καθώς και για τη βελτίωση και αξιολόγηση της υπολογιστικής γλωσσικής επεξεργασίας από την οπτική γωνία της μηχανικής μάθησης.
Τίτλος: Κατάκτηση της μεσοπαθητικής μορφολογίας από δίγλωσσα παιδιά
Κύρια ερευνήτρια: Δανάη Τσίνιβιτς
Επιστημονικός υπεύθυνος: Σπυριδούλα Βαρλοκώστα
Πηγή χρηματοδότησης: ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.
Διάρκεια: 2023 – 2026
Προϋπολογισμός: 28,800€
Περίληψη
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι ενώ τα δίγλωσσα παιδιά διαχωρίζουν τις δύο γλώσσες τους από πολύ νωρίς σε έναν βαθμό επιδρά η μία στην άλλη (Hulk & Müller, 2000). Οι συνθήκες, ωστόσο, κάτω από τις οποίες επιτελείται αυτή η επίδραση παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αδιευκρίνιστες. Ένας παράγοντας που παρότι έχει βρεθεί ότι είναι σημαντικός στη γλωσσική ανάπτυξη των δίγλωσσων παιδιών, δεν έχει εξεταστεί ενδελεχώς στη βιβλιογραφία είναι η ποιότητα του γλωσσικού εισαγόμενου. Επιπλέον, ενώ πολλές μελέτες έχουν εξετάσει διάφορες πτυχές της γραμματικής ικανότητας των δίγλωσσων παιδιών, η απόκτηση του συστήματος της φωνής παραμένει ανεξερεύνητη. Στην παρούσα μελέτη στοχεύουμε να καλύψουμε τα παραπάνω ερευνητικά κενά εξετάζοντας την κατάκτηση της μεσοπαθητικής μορφολογίας από δίγλωσσα ελληνόφωνα και αγγλόφωνα παιδιά ηλικίας 3 έως 5 ετών. Ακόμη, επιδιώκουμε να διερευνήσουμε τον ρόλο που διαδραματίζει η ποιότητα του γλωσσικού εισαγόμενου στη διαγλωσσική επίδραση, καθώς και εάν τα δίγλωσσα παιδιά κατακτούν το σύστημα της φωνής με τον ίδιο τρόπο και τον ίδιο ρυθμό όπως τα μονόγλωσσα παιδιά. Για τον σκοπό αυτό θα χρησιμοποιηθούν για πρώτη φορά σε έρευνα που μελετά την κατάκτηση της φωνής μια δοκιμασία αναδιήγησης αφηγηματικού λόγου, μέσω της οποίας θα εξεταστεί η παραγωγή της μεσοπαθητικής μορφολογίας, καθώς και ένα πείραμα οφθαλμοκίνησης, το οποίο θα εστιάζει στην κατανόηση της δομής αυτής σε πραγματικό χρόνο. Επίσης, θα χρησιμοποιηθούν ερωτηματολόγια που θα συμπληρωθούν από τους γονείς και τα οποία θα παρέχουν πληροφορίες σχετικά το γλωσσικό εισαγόμενο αλλά και τη γλωσσική χρήση των παιδιών, τις δεξιότητες γραμματισμού, καθώς και τη γλωσσική τους επάρκεια στις δύο γλώσσες. Συμπερασματικά, η παρούσα έρευνα όχι μόνο θα ενισχύσει τη βασική έρευνα για τη διγλωσσία καλύπτοντας κενά προηγούμενων ερευνών αλλά θα οδηγήσει και σε χρήσιμα για γονείς και εκπαιδευτικούς πρακτικά πορίσματα σχετικά με δραστηριότητες που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη γλωσσική ανάπτυξη των δίγλωσσων παιδιών.
Τίτλος: Παράγοντες στην Ανάπτυξη της Γλώσσας της Οικογένειας και της Κοινωνίας
Κύρια ερευνήτρια: Κατερίνα Παντούλα
Επιστημονικός υπεύθυνος: Σπυριδούλα Βαρλοκώστα
Πηγή χρηματοδότησης: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Πρόγραμμα Πλαίσιο Ορίζοντας Ευρώπη (Πυλώνας 1: Άριστη Επιστήμη) - Δράσεις Μαρί Σκλοντόφσκα-Κιουρί
Διάρκεια: 2023 – 2025
Προϋπολογισμός: 153.486,71€
Περίληψη
Η εσωτερική μετανάστευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει οδηγήσει στη συμπερίληψη πολύγλωσσων μαθητών στις σχολικές αίθουσες. Oι τάξεις των δημοτικών σχολείων της Ευρώπης έχουν δίγλωσσους μαθητές ελληνικής καταγωγής που μιλούν ελληνικά ως γλώσσα της οικογένειας και γερμανικής καταγωγής που μιλούν ελληνικά ως γλώσσα της κοινωνίας στην Ελλάδα. Είναι ζωτικής σημασίας για αυτούς τους μαθητές να έχουν και στις δύο γλώσσες την απαραίτητη γλωσσική ικανότητα για να ανταπεξέλθουν στις σχολικές απαιτήσεις. Ωστόσο, το θεμελιώδες ερώτημα πώς οι γλωσσικοί και εξω-γλωσσικοί ατομικοί παράγοντες έχουν προγνωστική αξία για τη γλωσσική ανάπτυξη στη γλώσσα της οικογένειας και κοινωνίας σε πολύγλωσσους μαθητές δεν έχει μελετηθεί. Το έργο «Παράγοντες στην Ανάπτυξη της Γλώσσας της Οικογένειας και της Κοινωνίας» (ΠΑΓλΟΚ) απαντάει σε αυτό το ερώτημα μέσω της διεπιστημονικής προσέγγισης συγκεράζοντας την πολυγλωσσία με την αναπτυξιακή ψυχογλωσσολογία, τη διδακτική και την επιστήμη δεδομένων. Το ΠΑΓλΟΚ εξετάζει πώς οι γλωσσικοί και εξω-γλωσσικοί παράγοντες πλάθουν τις στρατηγικές επεξεργασίας σύνθετων συντακτικών δομών, ήτοι προτάσεων εστίασης, στη γλώσσα της οικογένειας και κοινωνίας σε δίγλωσσα στα ελληνικά και γερμανικά παιδιά. Για να προβλεφθεί η μελλοντική τροχιά γλωσσικής ανάπτυξης μέσω στατιστικής μοντελοποίησης, το ΠΑΓλΟΚ τριγωνοποιεί μια καινοτόμo πειραματική μεθοδολογία συνδυάζοντας δεδομένα κίνησης και μεγέθους της οφθαλμικής κόρης με πειραματικές παρατηρήσεις βασικών και διδακτικών μετρήσεων.
Τίτλος: Collaboration of Aphasia Trialists II (CATs II)
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Prof. Marian Brady
Μέλη του Εργαστηρίου που συμμετέχουν: Σπυριδούλα Βαρλοκώστα, Ελένη Περιστέρη, Μιχαέλα Νεραντζίνη
Πηγή χρηματοδότησης: Tavistock Trust for Aphasia
Διάρκεια: 2017 –
Περίληψη
Η αφασία επηρεάζει την ικανότητα του ανθρώπου να μιλήσει, να κατανοήσει την προφορική γλώσσα, να διαβάσει, να γράψει και να κάνει απλούς μαθηματικούς υπολογισμούς. Στόχος της έρευνάς μας είναι να κατανοήσουμε καλύτερα την αφασία λαμβάνοντας υπόψη τους προβλεπτικούς δείκτες και την πρόγνωση για την αφασία, την αποτελεσματικότητα των διάφορων παρεμβάσεων, τις κοινωνικές συνέπειες και την επανένταξη ανθρώπων με αφασία. Επίσης, στόχος μας είναι να αυξήσουμε τη διαθεσιμότητα και την εγκυρότητα εργαλείων αξιολόγησης σε διάφορες γλώσσες και ερευνητικών πορισμάτων που σχετίζονται με την αφασία. Με αυτόν τον τρόπο υποστηρίζουμε διεθνείς επιστημονικές δράσεις και βοηθάμε στον εμπλουτισμό των διαθέσιμων επιστημονικών εργαλείων α) για ανθρώπους με αφασία που δεν έχουν την Αγγλική ως μητρική γλώσσα και β) για τους επαγγελματίες υγείας που τους υποστηρίζουν.
